Wydarzenia

Decentryzm z cieniem w naturze
Cień w jego dwóch jasnych odsłonach: „jaCień” i „nagi cień”. Dwie różne idee, dwie realizacje, wykorzystujące znaki cienia, układają się w zbiorach fotografii Kamili Sammler i Sergiusza Sachno, pod wspólnym tytułem „Centrum Decentryzmu”.
Fotografia w odróżnieniu od utworów innych sztuk plastycznych powstaje przed lub/i po użyciu narzędzia. Nigdy w trakcie. Od narzędzia wymaga jedynie wiernej rejestracji. Owa wierność w odtwarzaniu prawdy o przeszłej rzeczywistości, umożliwia „głębsze” osadzenie w przestrzeni niezdefiniowanej, wyzwalającej interpretacje. W przypadku obrazów malarskich, ich aspekt plastyczny, obejmujący istnienie rzeczywistości w poczuciu jej nie istnienia, oraz istnienie obrazów, będących konkretyzacją nieistniejących obrazów, pojawia się już na granicy płótna. W przypadku fotografii artystycznej, jej zdolność do względnie wiernego odtwarzania zapisu rzeczywistości, rodząc zaufanie, sprzyja temu, by o przeniesieniu w przestrzeń niezdefiniowaną, stanowiły nie cechy utworu lecz cechy obiektów będących jego treścią.
Stąd już tylko krok, by władcze, często powykręcane, w nieludzkich pozach i pozbawione cielesnej natury, cienie archetypy, nasyciły metafizyczne przedstawienie. Niegdyś jawiły się jedynie jako świadectwo istnienia materialnego źródła. Teraz, nastrojowe, impulsywne, fantazyjne i zdecydowane, powstają z miejsc lub unoszą się nad nimi, lgnąc do nich niekiedy.
Cienie z utworów Sergiusza Sachno to twory niepokorne, napięte i rozedrgane. Spuść z nich wzrok a zmienią się mimo woli. Nagie cienie i ich nagie szepty. Zdaje się, jakby oderwane od swych źródeł, przyjmowały różne od nich pozy. Widząc jedynie cień, nie można mieć pewności, że odnajdzie się właściwą drogę do źródła, lecz znając właściwości światła i przedmiotu można bezbłędnie określić jego cień... Nic bardziej mylnego. Zdjęcia te mają charakter szczególny, wypływający z szeregu konsekwentnie realizowanych formalnych założeń obrazotwórczych, wśród nich: minimalizm wzbogacający interpretacje poprzez zubożenie treści, światłocienie nadające efekt przestrzenny, urealniające obiekty i odrealniające plan ostatni, kontrast monochromatyczny uzupełniony kontrastem znaczeniowym w pięknie rozjaśnionego kobiecego ciała i cieniu odzwierciedlającym ciemną stronę natury, pionowa orientacja cieni zbieżna z ułożeniem postaci eliminująca nadrzędność obiektów, ustawienie światła i cięcia kadru potęgujące wrażenie odrębności cienia i braku przynależności jego do źródła, itd.
Cienie ze zdjęć Kamili Sammler zdają się być oswojone, ścielą się na powierzchniach gdzie ich przebarwienia, faktury i rysy układają się na kształt tonów i znaczeń w rytmie porozumiewawczego dialogu. Rozproszone światło łagodzi cienie. Stając się półprzepuszczalne, przejmują fakturę od podłoża i potęgują wrażenie przysposobienia.
Każda z obu realizacji wspierana jest przez formułę decentryzmu. Zgodnie z nią, przedstawienie mieszczące się w ramach utworu, sugeruje istnienie nieuchwyconego w kadrze centrum znaczeniowego. Decentrystyczny charakter zdjęć Kamili Sammler ujawnia się poprzez bezpośrednie „wyprowadzenie” poza kadr fizycznego źródła cienia i metafizyczne powiązanie go z cieniem widocznym w utworze. Sergiusz Sachno natomiast przenosi cień w świat symboli, by za inicjować dialog pomiędzy niewidocznym centrum znaczeniowym, będącym, jak pisał C. G.Jung ukrytym, czyli nieświadomym aspektem człowieka a kształtnym znakiem cienia.
„Ze znanych mi istot żywych jedynie cień nie ma cienia.”
Aleksander van Lavnik

Sergiusz Sachno urodził się w Chinach. Ukończył liceum im. Stefana Czarnieckego w Szczecinie. Do marca 1968 studiował socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie filozofię i socjologię na Uniwersytecie Karola w Pradze, którą ukończył w 1970 roku. Fotografią zajmuje się od 1972 roku. Swoje prace prezentował na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju oraz uczestniczył w wielu pokazach fotografii za granicą, m in. w Sydney, Tokio, Montrealu, Toronto, Pradze, Amsterdamie i Berlinie. Ważniejsze wystawy indywidualne: Klimaty 1978, Menady 1980, Aktorzy 1988, Teatralna 1988, Femina mistica 1997, Cherchez la femme 1998, Nagi szept 2003, Gentile 2006. Specjalizuje się w fotografii portretowej, teatralnej, mody i ogólnie reklamowej. Jest autorem licznych plakatów, okładek płytowych, książkowych i programów teatralnych. Był autorem wystawy Stulecie Polaków, eksponowanej w 1999 roku na Zamku Królewskim w Warszawie, a następnie w wielu krajach europejskich oraz albumu pod tym samym tytułem. Jego autorstwa jest wystrój fotograficzny hotelu Hyatt w Warszawie. Był twórcą performance i dzialań okołoteatralnych. Fotografie publikuje w prasie zagranicznej, a także współpracował z czasopismami Film, Kino, Scena, Twój Styl, Pani, Uroda i wielu innych. W 1979 roku otrzymał od Jacques'a Chiraca Medal miasta Paryża za fotografię, jest laureatem wielu nagród i wyróżnień z całego świata. Od 1979 roku jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików, działał w Zarządzie. Zajmuje się pracą dydaktyczną w dziedzinie fotografii. Prowadzi zajęcia z portretu i aktu na Studium Fotografii ZPAF, a także jest profesorem i wykładowcą fotografii reklamowej w Wyższej Szkole Sztuki i Projektowania w Łodzi. Doktorat z fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi.

Kamila Sammler jest aktorką teatralną, filmową i telewizyjną, fotograficzką, podróżniczką i producentką teatralną. W roku 1981 ukończyła Wydział Aktorski PWST w Krakowie. W 2014 roku została przyjęta do ZPAF. Wystawy indywidualne: Adamah - 2013: (premiera) Instytut 116, Warszawa; Teatr im. Stefana Jaracza, Łódź; Bardejóv, Słowacja, TOTART Szczecin. jaCień - 2014: Stara Galeria ZPAF, Warszawa, Galeria Atelier Chełm, MCK, Ostrowiec Świętokrzyski. Wystawy zbiorowe: Fotografia wg Aktorów: Stara Galeria ZPAF, Warszawa; Stary Browar, Poznań; Teatr Muzyczny, Łódź; Galeria MCK, Ostrowiec Św. ; Galeria Atelier Chełm; Nowy Sącz. Akt, 2014: Bardejóv, Słowacja